Zaans groen
Voor mijn
62e verjaardag kreeg ik van Marja het boek "de schilders van de
Zaan". van Henk Heijnen uit 2021. Zoals de titel doet
vermoeden gaat het om kunstenaars die werkzaam waren in en om de Zaanstreek.
Het was mij al bekend dat Claude Monet aan het eind van de 19e eeuw hier enige
tijd geschilderd heeft. Daar begint het boek ook mee. Het eindigt met Zaanse schilders van nu.
Bladerend in het boek krijg ik een mooi inkijkje in het werk van kunstenaars
die bij officiële publicaties in de kunstwereld meestal onder de radar blijven.
Veel landschappen met molens, Zaanse huizen, stillevens, interieurs,
portretten en industriële gebouwen geschilderd in diverse stijlen in de
afgelopen 150 jaar.
En daarbij stuit ik op Jan Adriaan de Boer. Geboren in Den Helder en een tijdgenoot van mijn grootouders, ook uit Den Helder. Uit een (kort) online stamboomonderzoek blijkt het een ver familielid.
Ik vond meerdere beschrijvingen over hem, waaronder deze:
Boer, Jan Adriaan de
Den Helder 17 oktober 1902 - Zaandam 26 april 1989
Kunstschilder, woonde en werkte in Weesp, Alkmaar, Amsterdam en Den Ilp, maar voornamelijk toch in Zaandam. De Boer bezocht de tekenschool in Weesp waar hij les kreeg van de kunstschilder Jacobus Jan (Jac) Koeman Nadat hij in 1920 verhuisde naar Zaandam volgde hij lessen bij Willem Jansen waar hij in aanraking kwam met andere Zaanse schilders als Jaap Kaal, Kees Koning en Arie van Mever
Om zichzelf van een broodwinning te voorzien werd hij aanvankelijk huisschilder, maar zijn vrije tijd besteedde hij aan de schilderkunst. Hij werd bekend als tekenaar en schilder van landschappen, stadsgezichten (sneeuw) en stillevens. Zijn werk wordt gekenmerkt door een zekere verstildheid en soberheid van kleur. De Boer wordt expressionistisch tonalist genoemd, of ook een neo-romantische stemmingsschilder.
De Boer wordt gezien als de nestor van de Zaanse schilders. Zijn kenmerkende Zaanse tonen vormden voor vele Zaanse kunstenaar een nieuwe richting. Uit dat specifieke kleurgebruik, dat door sommigen als somber wordt omschreven, spreekt als het ware de sfeer die men in oude Zaanse huizen terug ziet.
Van vernieuwing in zijn werk was door de jaren heen nauwelijks sprake. Hij is zich naar zijn aard en karakter aan zijn eenmaal verworven genre trouw gebleven. Velen houden van zijn somber lijkende werkstukken, waaruit een sfeer spreekt die men in zijn oude Zaanse huis terugvond.
Diegenen die de voorkeur geven aan iets kleuriger, gaan voorbij aan de hoge kwaliteit van zijn oeuvre, dat zowel in zijn Zaanse landschappen als in zijn schaarse stillevens en Parijse stadsgezichten een eigen visie verraadt, waar hij volledig achter stond en waarin hij altijd zichzelf is gebleven. Dit was een grote verdienste van deze bescheiden kunstenaar.
bron: https://www.zaanwiki.nl/encyclopedie/doku.php?id=boer_jan_adriaan
It runs in the family