Bliksembuis
Het Beekhuizerzand is een favoriete bestemming voor ons om te wandelen. Het is niet ver van waar wij wonen en wanneer je de zandverstuiving oploopt waan je je meteen in een andere wereld. Het is omzoomd door bosgebieden. Alleen het geluid van het verkeer op de A28 herinnert je eraan dat je in het dichtbevolkte Nederland bent.
Toen ik een keer alleen op de uitgestrekte zandvlakte liep viel het me op dat er roestkleurige, ovale vormen te zien waren in de kommen van zand. Dichtbij gekomen was het bezaaid met kleine fragmenten geërodeerd metaal, zo leek het. Stukjes van een paar millimeter tot enkele centimeters. Zo'n ovaal kon wel een diameter van 20 meter hebben.
Vanaf een hoge zandduin ontdekte ik steeds meer van deze roestvelden. Je kon ze van verre zien. De vorm fascineerde me. Ik was ervan overtuigd dat het achtergelaten militair materiaal was. Decennialang was dit het domein geweest van het leger en er is een enorme hoeveelheid munitie verschoten tijdens oefeningen. Al eerder had ik hier slaghoedjes en kogelhulzen gevonden.
Het materiaal week wel af van het militaire materiaal wat ik gewend was te vinden en ook de ordening en positie van de velden kon ik niet rijmen met achtergelaten resten van schietoefeningen. Vanwege de vorm nam ik een flinke hoeveelheid van de verroeste buisjes in mijn jaszakken mee naar huis.
Thuisgekomen zag ik er mogelijkheden in en al snel ontstond de armband die hierboven op de foto getoond is. Ik had meer materiaal nodig en ging een paar dagen later met een boodschappentas terug naar het Beekhuizerzand. Midden op de vlakte waren twee jonge geologiestudenten in de weer met onderzoeksapparatuur, notitieboekjes en fotocamera.
Dit waren precies de mensen die mij mogelijk meer konden vertellen. "Fulguriet" zeiden ze knikkend toen ik de buisjes liet zien. Ik keek hen vragend aan. "Bliksembuis" in het Nederlands. Het werd steeds interessanter. Elkaar aanvullend vertelden de jonge wetenschappers het verhaal achter dit fenomeen.
Fulguriet ontstaat tijdens een blikseminslag. De bliksem zoekt in woestijnachtige gebieden het laagstgelegen punt op, het dichtst bij het grondwater. De buis is eigenlijk zandsteen wat door de plotselinge, extreem hoge temperatuur smelt rondom de bliksemschicht tijdens de inslag. Dat verklaart de buisvorm, de holte binnenin is perfect rond.
De geologen vonden het niet bijster interessant. Ik wel. Het omhulsel van een uitgeraasde bliksemschicht. De blijvende oervormen die dit natuurgeweld oplevert. Het spreekt tot mijn verbeelding.
Thor als edelsmid. Onovertroffen.
Toen ik een keer alleen op de uitgestrekte zandvlakte liep viel het me op dat er roestkleurige, ovale vormen te zien waren in de kommen van zand. Dichtbij gekomen was het bezaaid met kleine fragmenten geërodeerd metaal, zo leek het. Stukjes van een paar millimeter tot enkele centimeters. Zo'n ovaal kon wel een diameter van 20 meter hebben.
Vanaf een hoge zandduin ontdekte ik steeds meer van deze roestvelden. Je kon ze van verre zien. De vorm fascineerde me. Ik was ervan overtuigd dat het achtergelaten militair materiaal was. Decennialang was dit het domein geweest van het leger en er is een enorme hoeveelheid munitie verschoten tijdens oefeningen. Al eerder had ik hier slaghoedjes en kogelhulzen gevonden.
Het materiaal week wel af van het militaire materiaal wat ik gewend was te vinden en ook de ordening en positie van de velden kon ik niet rijmen met achtergelaten resten van schietoefeningen. Vanwege de vorm nam ik een flinke hoeveelheid van de verroeste buisjes in mijn jaszakken mee naar huis.
Thuisgekomen zag ik er mogelijkheden in en al snel ontstond de armband die hierboven op de foto getoond is. Ik had meer materiaal nodig en ging een paar dagen later met een boodschappentas terug naar het Beekhuizerzand. Midden op de vlakte waren twee jonge geologiestudenten in de weer met onderzoeksapparatuur, notitieboekjes en fotocamera.
Dit waren precies de mensen die mij mogelijk meer konden vertellen. "Fulguriet" zeiden ze knikkend toen ik de buisjes liet zien. Ik keek hen vragend aan. "Bliksembuis" in het Nederlands. Het werd steeds interessanter. Elkaar aanvullend vertelden de jonge wetenschappers het verhaal achter dit fenomeen.
Fulguriet ontstaat tijdens een blikseminslag. De bliksem zoekt in woestijnachtige gebieden het laagstgelegen punt op, het dichtst bij het grondwater. De buis is eigenlijk zandsteen wat door de plotselinge, extreem hoge temperatuur smelt rondom de bliksemschicht tijdens de inslag. Dat verklaart de buisvorm, de holte binnenin is perfect rond.
De geologen vonden het niet bijster interessant. Ik wel. Het omhulsel van een uitgeraasde bliksemschicht. De blijvende oervormen die dit natuurgeweld oplevert. Het spreekt tot mijn verbeelding.
Thor als edelsmid. Onovertroffen.
